Yosundan jet yakıtı
Sürdürülebilir yarınlar için, başta eğitim ve kültür-sanat olmak üzere bugüne kadar sayısız projeyi hayata geçiren Tekfen Vakfı, Boğaziçi Üniversitesi’nde yürütülen bilimsel araştırmalara da kaynak sağlıyor. Tekfen Vakfı’nın destek verdiği projeler arasında yer alan, Türkiye ve Avrupa’nın ilk karbon negatif biyorafinerisinin açılışı geçtiğimiz 7 Ocak’ta yapıldı. Biyorafineride yosundan jet yakıtı da üretilecek.
Tekfen Vakfı’nın laboratuvar binasının yapımına destek verdiği, Biyoekonomi Odaklı Gelişim İçin Entegre Biyorafineri Konsepti (INDEPENDENT) kapsamında kurulan Türkiye ve Avrupa’nın ilk karbon negatif biyorafinerisi, Boğaziçi Üniversitesi Kilyos Sarıtepe Kampusu’nda faaliyete geçti.
Yosun tabanlı 11 farklı biyoteknolojik ürünün üretileceği tesisin açılışı 7 Ocak 2022 tarihinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut’un da katılımıyla yapıldı. Açılışta Tarımsal Sanayi Grubu CEO’su Hakan Göral ve Tekfen Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Dori Kiss Kalafat da hazır bulundu.
Tesiste yosundan jet yakıtı üretilecek
Boğaziçi Üniversitesi’nin son yıllardaki en kapsamlı projelerinden biri olan ve Avrupa Birliği ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Rekabetçi Sektörler Programı tarafından da desteklenen INDEPENDENT programı kapsamında enerji, sağlık, gıda, tarım, hayvancılık ve çevre sektörlerine yönelik olarak yosun tabanlı birçok biyoteknolojik ürünün geliştirilmesi hedefleniyor. Biyoekonomi odaklı bir büyüme modeline dayanan entegre bir üretim sistemiyle elde edilecek ürünler arasında biyoyakıt, fonksiyonel gıda ve biyo-gübre de yer alıyor.
Dünyada, yosun biyoteknolojileri alanında çalışmalar yürüten en önemli merkezlerden biri olmaya şimdiden aday tesiste, fosil kaynaklara bağlı olmadan tamamen yosun tabanlı biyojet yakıtı da üretilecek. Enerjide dışa bağımlılığı ve karbon salımını azaltmaya katkı sağlayacak olan biyoyakıtı kullanarak Türk Hava Yolları’nın ilk uçuşunun bu yıl gerçekleşmesi hedefleniyor.
Yosun bazlı gıda, hayvansal yem ve gübre geliştirilecek
INDEPENDENT projesi kapsamında, kara ve denizde kurulacak yosun üretim reaktörlerinde, insanlar için gıda takviyesi ürünleri, hayvan yemi ve organik gübre de üretilecek. Süper besin olarak tanımlanan “Spirulina” adlı yüksek proteinli yosunlar da tesiste üretimi yapılacak gıdalar arasında yer alıyor. Ar-Ge faaliyetlerinin tamamen yerli imkânlarla yürütüldüğü tesiste geliştirilecek yem ve gübreler vasıtasıyla, tarımsal üretime de önemli katkı sağlanacak.
Çevre dostu tesis, KOBİ’lere danışmanlık verecek
Tesiste yılda yaklaşık 1200 tonluk ıslak yosun kütlesi işlenirken başta gıda, enerji, çevre ve sağlık olmak üzere birçok farklı sektörde faaliyet gösteren KOBİ’lere danışmanlık, proje geliştirme, teknoloji transferi, test ve analiz hizmetleri de verilecek.
Avrupa'nın ilk karbon negatif biyorafinerisi olma özelliği taşıyan tesis, aynı zamanda Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerini de bugünden sağlıyor. Tesisin elektrik ihtiyacının tamamı ise rüzgâr enerjisinden karşılanıyor.
DR. BERAT HAZNEDAROĞLU
“Yosunlar yerli üretim imkânları ile farklı sektörlere doğrudan hammadde temini sağlayabileceği için katma değer yaratıyorlar.”
Tekfen Vakfı Akademik Araştırma Destek Fonu’ndan yararlanan bilimsel projeler
Tekfen Vakfı’nın, Boğaziçi Üniversitesi Vakfı (BÜVAK) bünyesindeki Akademik Araştırma Destek Fonu’na 2019 yılında yaptığı bağıştan halihazırda üç bilimsel proje yararlanıyor. Boğaziçi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Komisyonu tarafından belirlenen projeler şu şekilde:
“Serebellar Atakside Yeni Bir Genin Tanımlanması Amacıyla Sinek Modeli Geliştirilmesi”
Prof.Dr. Arzu Çelik Fuss
Projede, ileri yaşta istemli hareketlerin koordinasyon kaybına yol açan kalıtsal bozuklukların sebebi, Drosophila meyve sinekleri genleri üzerinden irdeleniyor.
“Çocuk ve Ergen Bireylerde Sık Görülen Embriyonel Tümör Meduloblastom Tedavisine Yönelik İlaç Hedeflerinin Hesapsal Sistem Biyolojisi Yaklaşımı ile Araştırılması”
Prof.Dr. Kutlu Ülgen
Projede, çocuk ve ergenlerde en sık görülen kötü huylu beyin kanseri olan meduloblastom tümörüne özgü genom-ölçekli metabolik model geliştirilmesi ve bu tümör metabolizmasının bütünsel sistem ölçeğinde incelenerek tedavisel yaklaşımların araştırılması hedefleniyor.
“Sosyal Faydalara Ulaşmak İçin Bir Eşik Olduğu Durumlarda İşbirliğini Etkileyen Faktörlerin Göreceli Öneminin Belirlenmesi ve Analizi: Bireyler Arası İletişim, Katkı Tutarındaki Kısıtlamalar ve Dışsal Bir Koordinasyon Mekanizmasının Varlığı”
Dr. Arhan Ertan
Proje, ekonomi deneyleri vasıtasıyla, bireylerin iş birliği ile ilgili davranış ve tercihlerinin, kamu malları için yaptıkları katkılar üzerinden incelenmesini kapsıyor.