Ceyhan İmalat Tesisi’nde, 8 sene sonra tekrar Mustafa Baysal’la beraberiz. Öncelikle teşekkür ederiz bizi ağırladığınız için. Sizden özellikle modüler üretim hakkında bilgi almak istiyoruz. Modüler üretim deyince ne anlıyoruz, diğer üretim şekillerinden farkı nedir?

Biz fabrika olarak, daha önce birtakım küçük skid halinde imalatlar yapmış olmamıza rağmen, gerçek manada modüler imalatla 2008 yılında tanıştık. Dünyadaki büyük ölçekli firmalardan, Brezilya devlet petrol şirketi Petrobras projelerine 2008 yılından 2017 yılı başına kadar modüler imalat yaptık. Sürekli olarak modüller üretip Brezilya’ya gönderdik, müşterilerimiz bu imalatlardan çok memnun kaldı. Modüler imalat nedir? Örneğin bir offshore veya rafineri projesi düşünelim. Bu rafinerinin normalde sahada yapılan işlerini, biz modüller halinde her şeyiyle burada yapıyoruz, anahtar teslimi. Şantiyede ne yapılıyorsa (beton ve temel kısımları hariç) aynısını burada yapıyoruz. Neyini yapıyoruz? Çeliklerini yapıyoruz, boru imalatlarını yapıyoruz, ekipmanların montajlarını yapıyoruz, boru montaj işlerini yapıyoruz, elektrik enstrüman işlerini yapıyoruz, aydınlatmalarını yapıyoruz. Örneğin Irak’ta Lanaz Rafinerisi projesi için 62 tane modül yaptık. Bu 62 modülü Lego gibi yan yana koyuyorsunuz, rafineri büyük oranda tamamlanıyor. Tekfen’de daha önce bilfiil şantiyelerde üç tane rafineri projesinde çalıştım, İzmir’de, İzmit’te ve Özbekistan Fergana’da. Bizim şantiyelerde yaptığımız her türlü mekanik, elektrik, izolasyon ve boya işlerini burada fabrika ortamında yapıyoruz. Avantajı ne? Bir defa kıyaslama yapacak olursak 800 kişiyle yaptığınız montajı, burada yerleşik düzende 400 kişiyle yapabilirsiniz. Dolayısıyla işçilik maliyetleri yarıya düşmekte, bu durum bizim ciromuza olumlu yansımakta, işverenin de maliyetleri düşmekte. Ayrıca müşteri için büyük kolaylık, çünkü buradan sevk edilen modülleri şantiyede üst üste Lego gibi koyup ara bağlantılarını yaparak işini kolayca ve kısa zamanda bitirebiliyor. Zaten modüller arasındaki bağlantıları biz burada yan yana getirip ön montaj yaptığımız için hiçbir problem çıkmıyor. Kısaca, müşteri sahada yüzlerce kişi çalıştıracağına, çekirdek bir kadroyla, bizim hazırladığımız modülleri birleştirerek üniteyi hazır hale getiriyor. Bu konuda biz de çok deneyim kazandık. Aşama aşama oldu tabii. İlk önce sadece çelikleri modüler halde gönderdik, sonra sırasıyla boru ve ekipmanlarını koyduk, izolasyon yaptık, testlerini yaptık, elektrik enstrüman işlerini ekledik, kablolarını çektik, aydınlatma lambalarını yaktık, nihayetinde komple bitmiş halde göndermeye başladık.

Modüler imalatın maliyet dışında başka ne gibi avantajları var?

Fabrikada, modern CNC makinalar, filtre sistemleri ve gelişmiş altyapı sayesinde şantiye ortamına göre iş sağlığı ve emniyet kurallarına çok daha kolay uyum sağlanabiliyor. Çevreye daha az zarar veren bir ortamda çalışılıyor, bu da modüler projelerin daha çevreci olmasını sağlıyor.

Modüler üretim sayesinde dünyanın her tarafına üretim yapabiliyorsunuz. Bu açıdan baktığınızda, küreselleşmenin faaliyetlerinize etkisi ne oldu? Geçmişe göre bugünkü şartlar nasıl değişti?

Öncelikle şunu söylemek lazım. Modüler üretim zaten küreselleşmenin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Artık işverenler işlerini çok hızlı yürütebiliyor, zaman içinde iletişim ve ulaşım araçları da gelişti. Modüler imalatın yapıldığı yerlere baktığınızda, hep deniz kenarlarında, limanı olan, iskelesi olan veya denize çok yakın yerlerdir. Böylece imalatı burada yapıp, dünyanın başka bir tarafına gönderebiliyorsunuz kolayca. Hammaddeyi de aynı şekilde farklı yerlerden temin edebiliyorsunuz. Bizim bu konuda bir şansımız var; malzemelerimizi Avrupa’dan temin ediyoruz. Avrupa’daki malzeme, kaliteli malzeme. Her şey yanı başımızda. Bizim modüler imalatla tanışmamızın bir nedeni de bu oldu zaten. Müşteriler Çin’deki kalitesiz üretimden bıkıp bizi buldular. Biz de bunu iyi değerlendirdik.

Pandemi sürecini yatırımlarla değerlendirdiniz. Ne gibi yatırımlar yapıldı bu süreçte?

Bizim fabrikamız 1993 yılında, esas olarak otoyol inşaatlarına hizmet vermek amacıyla kuruldu. Makine ekipmanlarımız da daha çok otoyollardaki viyadük imalatına yönelikti. 2000 yılında TAG Otoyolu projemiz tamamlandı. Tabii fabrika boş durmadı, bir taraftan Tekfen’e hizmet verirken, bir taraftan da dışarıdan kendi müşterilerini arayıp bulmaya çalıştı. Aradan 25 sene geçti. Mevcut makinelerimiz de eskidi. Bir de gelişen çağa ayak uydurmak için verimliliğimizi artırmamız gerekiyor. Bu kulvarda yarışabilmemiz için herkesten daha kaliteli, herkesten daha ucuz, daha az işçilikle üretim yapmamız gerekiyor ki, rekabet edebilelim. Yeni makinelere yatırım yapmak pandeminin hemen öncesinde aldığımız bir karardı aslında. 2019’da siparişlerimizi verdik, 2020 yılında da bir yandan pandemi şartlarında imalatımıza devam ederken makinelerimizi değiştirdik. Şu ana kadar 4 milyon dolara yakın makine yatırımı yaptık. İlk defa bir kaynak robotu aldık, robotla kaynak yapmaya başladık. CNC makinalarımız ile plakaya bir tane deliği yarım dakikada açarken, şimdi 72 tane deliği 1 dakikada açar hale geldik.

Çelik Yapı İmalat Tesisi olarak modüler üretimin hangi segmentinde yer alıyoruz, ne tür üretimler yapıyoruz?

Modüler imalat, ister karada ister denizde olsun, gaz ve petrol tesislerinde ve rafinerilerde oldukça yaygın bir hal aldı. Özellikle sahadaki işçiliği, vinç ve yükseltici platform gibi ekipman kullanımını minimize etmek ve montaj maliyetini düşürmek için bu gibi tesisler artık mümkün olduğunca başka lokasyonlarda modüler olarak imal ediliyor. Kara nakliyesi yapılamayacak kadar yüksek olan yapılar birkaç kata bölünüp, daha sonra sahada Lego parçaları gibi üst üste konacak şekilde burada tamamlanıyor. Parçalar, deneme montajları önceden yapılmış olarak gidiyor, dolayısıyla sahadaki işçilik ve diğer maliyetler çok düşüyor, ciddi bir tasarruf sağlanmış oluyor. Biz 2008 yılında Brezilya’daki offshore platformlarla başladık modüler imalata. FPSO P63 Platformu’na ait M31 ve M83 modülleri her şeyiyle komple tamamlanmış olarak sevk edildi. Sonrasında iş büyüdü. Örneğin Irak’ta Lanaz Rafinerisi için 62 tane modül sevkiyatı yapıldı buradan. Komple birbirleriyle uyumu kontrol edilmiş, deneme montajları yapılmış olarak gönderildi. Orada da gayet sorunsuz bir şekilde montajı devam ediyor. Yaptığımız işlerden dolayı bugüne kadar herhangi bir olumsuz geri bildirim olmadı. Türkiye’de modüler imalat yapan çok fazla tesis yok bizim gibi. Çünkü bu işte imalat tesisleri, vinç kapasiteleri, sahalar çok önemli. Çok geniş sahaya ihtiyaç duyuluyor.

Modüler üretime girmek bilinçli bir şirket kararı mıydı, yoksa bir sipariş ile mi tanıştık bu sektörle?

İlk başta müşteri tarafından geldi bu talep, Brezilya’da Petrobras’ın offshore platformları için. O zaman yaptığımız imalatlar daha sınırlıydı. Bazı parçaların imalatını genişlikten dolayı limanda tamamlayabiliyorduk, çünkü limana nakletmek problem oluyordu. Ondan sonra teklifler gelmeye devam etti, özellikle Brezilya’dan. Biz de kendimizi geliştirdik. Her şeyiyle, yani elektriğiyle, ekipmanıyla, enstrümanıyla, lambaları bile takılmış olarak komple iki tane modül yapıp sevk ettik. En ağır modülümüz 620 ton ağırlığındaydı. Gemiye yükleyip gönderdik. O gün bugündür devam ediyoruz modüler imalatlara. Pek çok proje yaptık. Pandemi döneminde de gerçekten çok özverili bir şekilde çalışarak, zamanında ve kaliteli bir şekilde işlerimizi tamamlayıp sevk ettik. Gelen teklif isteklerinin büyük çoğunluğu modüler artık. Normal çelik veya boru imalatında rakibimiz olan küçük firmalar bu tip modüler imalatta yoklar. Mümkün değil zaten olmaları.

Öncelikle Tekfen’le olan tanışıklığınızdan bahsederek başlayabilir miyiz?

Benim Tekfen ile olan tanışıklığım aslında buralı olmamla başlıyor. Ceyhanlıyım, ailem de halen Ceyhan’da yaşıyor. Üniversitede okurken, 2007 yılında burada staj yapma imkânı buldum. İlk tanışıklığım o şekilde oldu. Rahmetli Nadir Çiftçi Bey, o zaman buranın bakım yöneticisi, buna vesile oldu. İş hayatına, Tekfen öncesinde çokuluslu bir Türk müteahhitlik firmasında Katar’da başladım makine mühendisi olarak. Akabinde 2012 Ocak ayında Türkmenistan Güney Yoloten Gaz Sahası Geliştirme Projesi ile Tekfen’de göreve başladım. Türkmenistan çok zorlu bir coğrafyaydı. Ona rağmen çok güzel günlerimiz geçti, orada çok farklı insanlarla tanışma fırsatım oldu. Sonrasında Suudi Arabistan Sadara ve Azerbaycan Şahdeniz 2 Terminal Genişletme Projelerimizde çalıştım. Azerbaycan projesi devam ederken eşimle tanıştık, o da Azfen’de çalışıyordu. Akabinde ben de Azfen bünyesinde 2018-2019 yıllarında Gürcistan’daki BP Bakû-Supsa Boru Hattı Revizyon Projesinde çalıştım. Hemen sonrasında bir boşluk oldu, ben o sırada Erzincan İliç’te çokuluslu bir maden firmasında görev aldım. Ceyhan büyük bir yer olmadığından herkes herkesi tanır, bilir. Burada modüler imalat konusunda bir pozisyon oluşunca, Mustafa Baysal Bey ve Aziz Tanrıverdi Bey şantiye geçmişi olan, imalat ve montajı bir arada yapabilecek biri olarak benim uygun olabileceğimi düşünmüşler, sağ olsunlar. Böylece kendileri ile görüşme fırsatımız oldu. O tarihten bu yana, yani 1,5 yıldan fazladır beraberiz.

Sizin öncesinde çalıştığınız projelerden ötürü modüler yapı konusunda bir deneyiminiz olmuş muydu?

Bu konuda kısmen bir deneyimim olmuştu, ama direkt olarak modüler bir projede çalışmamıştım. Burada modüler işler tabii benden çok önce Brezilya projeleri ile başlamış. Ama son dönemlerde bu iş daha da yoğunluk kazandı. Geçtiğimiz iki yıl içinde 100’den fazla modül ürettik.

Fabrika bu tür imalatlar yapabilmek için ne kadar uygundu? Özel bir değişiklik ya da hazırlık yapılması gerekti mi?

Aslında bütün kaynaklarımız bu tür imalatlar yapmaya uygun, ama deneme montajları için belli bir hazırlık yapmamız gerekti. Sonuçta kapalı bir tesisin içerisinde deneme montajlarını istediğiniz gibi yapamayabiliyorsunuz. Dolayısıyla biz de tesisin arkasındaki alanı montaj sahasına dönüştürmek için elden geçirdik. Bu önemli bir konu, çünkü bir modülün başka komşu modüllerle bağlantılarını görmek zorundayız. İmalat kısmında mevcut yapımız gayet yeterli. İmalatta çalışan tüm işçi ve formenlerimiz de modüler üretimin ne olduğunu gayet iyi biliyorlar ve bu konuda oldukça tecrübeliler.

Son yaptığınız üretimlerden biraz bahsedebilir misiniz?

2020 yılında yaptığımız işlerden biri, Brezilya’daki bir enerji santralı projesine ait 45 tane modüldü. Tabii bunun teslimatını gemi yüklemesiyle tek bir seferde yapmamız gerekiyordu. O sevkiyat Kurban Bayramı tatiline denk geldi. Sonuçta gemi geliyor, bir şekilde yüklemeyi yetiştirmek zorundasınız. Arkadaşlarımız 5-6 gün çok yoğun bir şekilde çalışmak zorunda kaldı, ama tam istenilen zamanda, istenildiği şekilde yüklendi ve 45 modül de Brezilya’ya doğru yola çıktı.

Öncelikle kendinizden kısaca bahseder misiniz? Ne zamandır buradasınız?

2001 yılında Gaziantep Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldum. Mezun olur olmaz ilk işime şantiyede başladım ve Tekfen’e girinceye kadar birçok irili ufaklı projede çeşitli görevler aldım. Tekfen’de başlayalı haziranda 9 sene oldu. Bir arkadaşımla bir gün yemeğe gittik, “Aziz (Tanrıverdi) Ağabey de gelecek” dedi. Onunla daha önceden başka bir firmada birlikte çalışmıştık. Ben o sırada Basra’dan yeni dönmüştüm, iş bitince çalıştığım firmadan ayrılmıştım. Büyük kızım 15 günlükken ve küçük kızım da 3 aylıkken yurtdışı şantiyeye çıkmıştım öncesinde. Eşim ve benim için zor bir dönemdi. Bu nedenle biraz Adana’da ailemle kalmak istiyordum. Yemekte Aziz Bey fabrikadan bahsetti, “Bir boru imalatçısı arıyorlar, yapar mısın?” dedi. Gönderdim CV’mi, ertesi gün aradılar. Geldim Mustafa Bey’le de görüştüm, kısmet oldu. 2012 yılında Boru İmalat Şefi olarak işe başladım, 6 sene öyle çalıştım. 2018’den beri de teklifteyim. Tabii öğrenmenin sonu yok. Sağ olsunlar, şeflerimizden, merkezden özellikle E&I teklif departmanından, satın alma bölümlerinden, projeden, çalışma arkadaşlarımızdan, kısaca her yerden destek alıyoruz. Çok özverili bir ekiple çalıştığım için de ayrıca kendimi şanslı hissediyorum. Beraber el birliğiyle bir şeyler ortaya koymaya çalışıyoruz.

Sizden modüler projelerdeki rotamız hakkında bilgi alabilir miyiz? Hangi sektörler önceliklerimiz arasında yer alıyor?

Modüler ünitelerde ağırlıklı olarak petrokimya sektörüne yönelik çalışıyoruz. Talep de daha çok o sektörden geliyor zaten. Modüller halinde 10 tondan 10.000 tona kadar farklı kapsamlarda imalat istenebiliyor. Biz de bu aralıkta teklifler hazırlıyoruz. Tabii modül deyince çelik işleri bitmiş, boru ekipman montajı, elektrik enstrüman işleri ve testleri yapılmış, boyası ve izolasyonu tamamlanmış ünitelerden bahsediyoruz. Üretimini burada yaptığımız işleri ağırlıklı olarak İskenderun Limanı’ndan gönderiyoruz. Ebat olarak taşınamayacak büyük modülleri ise zaten orada yapıyoruz. Petrokimya sektörünün modüler üretime ilgisi çok fazla ve giderek de artacak gibi görünüyor.

Böyle bir projeye teklif hazırlamanın zorlukları neler?

Öncelikle hem çelikten ve borudan anlamanız, hem elektrik enstrüman işleri, ekipman montajı hakkında fikir sahibi olmanız gerekiyor. İşin ebadına ve kapsamına göre imalatı ne şekilde yapacaksınız, bir kısmını burada yapıp bir kısmını İskenderun Limanı’nda mı tamamlayacaksınız gibi konular da var. Öyle olunca işin içine limanda yer kirası, mobilizasyon demobilizasyon bütçesi, vinç kiraları gibi başka maliyetler giriyor. İşi ne kadar sürede bitirebileceğinizi planlamanız gerekiyor.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz? Tekfen’le yolunuz ne zaman kesişti? Şu an yaptığınız işin de detaylarını dinleyelim. Böyle bir fabrikada, iş geliştirme nasıl yürüyor?

Ben 2011 yılında Tekfen ailesine katıldım, İş Geliştirme Mühendisi olarak. Bunun yanında planlamaları da yapıyordum. Brezilya projelerimizle inanılmaz bir yoğunlukta başladık. Üçüncü senemde şefliğe yükseldim. İş Geliştirme olarak daha çok uluslararası ölçekte çalışıyoruz. İlk bağlantıları kurup ön yeterlilik almak yaptığımız işin ilk adımı. Sonrasında teklif aşaması geliyor. Teklife de destek veriyorum elimden geldiğince. Teklifi hazırlayıp sunduktan sonraki aşamada müşteriler fabrikamızı ziyarete gelmek isterler. Geldiklerinde tesisimizin güncel tanıtımını müşteriye sunarım. Sunumu yaparken insanların gözlerinin içine bakınca o beğenme tebessümünü görmek işimizi iyi yaptığımızı bir kez daha hatırlatır. Çoğu ziyaretçilerimiz burada yaptığımız işlerden gerçekten etkilenirler. Fabrikamızı gezenlerin istisnasız ortak fikri, inanılmaz temiz ve organize bir fabrika olduğudur. Hemen bunu söylerler. Şimdi iş geliştirmenin konseptini biraz daha değiştirip, iş portföyümüzü geliştirmek istiyoruz. Çelik ve boru işlerinin yanı sıra modüler tarzda, daha katma değerli işler üzerine yoğunlaşıyoruz.

İş geliştirmenin şartlarından biri de güven uyandırmak değil mi? Uluslararası ölçekte güvenilirlik ve itibar açısından nasıl bir değerlendirme yapabilirsiniz?

Brezilya’dan gelen var, Amerika’dan gelen var, Danimarka’dan, Norveç’ten gelen var. Bazı durumlarda Ortadoğu’da yaşanan olaylardan dolayı gelmeye çekinenler oluyor. Öte yandan Brezilya’dan aileleriyle birlikte 45 kişi geldi, iki sene kadar yaşadılar burada. Çocuklarını okullara yazdırdık, evler kiraladık. Çok samimi olduk. Gitmeden önce, “Sizin ortalama yaşam ömrünüz ne kadar?” diye sordular. “60-65 yaş civarı” dedim, şaşırdılar. Bu kadar güzel yemekleri, bu kadar taze meyve sebzeleri, bu kadar güzel hava şartlarını ve bu kadar sıcakkanlı, mutlu insanları görünce 65 yaş az geldi herhalde. Şirketimizi tanıtırken arkamızda Tekfen gibi bir güç olması da çok önemli tabii. Misafirlerimize yalnızca şirketi tanıtmıyoruz, bölgemizi de tanıtıyoruz. Bana göre burada rahat edebilecekleri ortamları, şehri tanıtmak, lezzetleri tanıtmak da iş geliştirmedir. Mesela son projemizde bir müşterimiz, Amerika’dan gelmeden beni aradı, “Ersin, gittiğimiz restoranın lokasyonunu bana at, uçaktan inip hemen oraya gitmek istiyorum, çok özledim!” dedi. Sadece bunu özleyip gelmek isteyenler var.

Türk sıcakkanlılığının çekim gücü diyebilir miyiz?

Ben iş geliştirmeyi biraz daha samimi ilişkilerle yapmayı seviyorum. Bazı şeylerin sadece e-posta yoluyla olabileceğine inanmıyorum. Çünkü insanlar size güven duyarsa, fabrikayı beğenirse, gücünüzü görürse, bazen fiyata bakmayabiliyor. Örnek vermek gerekirse, bir müşterimizin direktörüyle konuştuğumda, bizim ilk 4 içinde bile olmadığımızı söyledi fiyat olarak. “Ama işi ben size getiririm” dedi, çünkü o da kafasının rahat olmasını istiyor ve Tekfen’e güveniyor.

Biraz modüler imalatla ilgili konuşalım. Siz 2011’den bu yana buradasınız. Önce hızlı bir Brezilya rüzgârı esti, sonra ara verildi. Şimdi tekrardan canlandı.

Evet, 2016’dan sonra Brezilya’daki işler ülkenin ekonomik problemlerinden dolayı durdu. Bizim modüler işlerimiz de yavaşladı. Fakat sonra, geçtiğimiz sene Brezilya’dan yeni bir iş aldık. Onu tamamladık, gönderdik. Ondan sonra Irak işinde ilk defa bir nafta tesisinin komple imalat ve montajlarını yaptık. Bu projenin en güzel yanı çelik, boru, elektrik, ekipman ve enstrüman işlerinin tamamının burada yapılmasıydı. Tesis modüler şekilde bir bütün olarak burada tamamlanınca, sahaya sadece montaj işçiliği kaldı. Hem onlar kazandı hem biz kazandık. Şimdi tecrübemizle bu tarz işlerde daha fazla proje alarak, Ceyhan İmalat Tesisimizin gerçek kimliğini ortaya çıkarabiliriz.

Öncelikle bir kadın olarak, böyle bir fabrikada kaynak mühendisi göreviyle sizinle tanışmaktan gurur duydum açıkçası. Sizi daha detaylı tanıyabilir miyiz?

Çok teşekkür ederim, beni onurlandırdınız. Burada Kalite Kontrol Şefi olarak çalışıyorum. Çukurova Üniversitesi, Makine Mühendisliği mezunuyum. Bu bölümü özellikle istedim, erkekler kadar güçlü olabileceğimizi kanıtlayayım istedim açıkçası. Hoşuma da gitti bu meslek. Mezun olduktan sonra bir bölümde uzmanlaşmak istedim. Kaynak mühendisliği de oradan geliyor. Bir arkadaşım yönlendirdi beni kaynak mühendisliğine. Onu da sevdim branş olarak. Gerçekten uçsuz bucaksız bir derya. Öncesinde Amerika’da dil eğitimi aldım, 5-6 ay orada kaldım.

Yani Kaynak Mühendisliği bilinçli bir tercihti diye anlıyorum.

Evet, öyle. Onun için 5 ay ODTÜ’de eğitimini aldım. Bu, yoğun bir eğitim. Böylece kaynak konusunu malzeme ve mukavemet gibi mühendislik bilgilerimle birleştirme imkânım oldu. Mezun olduktan sonra buraya başvurdum. Kaynaklı imalat işi yapıldığı için burası beni çok heyecanlandırdı. Görüşmeye çağrıldım, sonra da kabul ettiler. Buna gerçekten çok sevindim, çünkü başta biraz zorladılar. Kadın olursa acaba biraz çıtkırıldım filan mı olur diye düşünmüşler. O düşünce şimdilerde tamamen kalktı. Artık hangi görev olursa olsun, kadın erkek ayrımı yapılmıyor. Ben başladıktan sonra kaynak işleri nasıl oluyor diye öğrenmek için sahaya da gittim, kaldım; merak ettim sahayı. Sonra kendim kaynak yapabilmek için kaynakçı sertifikası aldım. Kaynağı öğrenmeyi çok istiyordum, onun için öğle aralarında gidip eğitim alıp dönüyordum. Yeni bir şeyler öğrenmeyi, kaynak alanında kendimi geliştirmeyi çok seviyorum. Hatta daha geçenlerde bir eğitime daha gittim. En son 1 Mayıs İşçi Bayramı’nda bir video çekimi için kaynak yaptım. Kaynak alanında uzmanlaşmayı çok istiyorum, mesleğimi seviyorum. Sahada aktif olmayı da çok seviyorum. Çalışma, emek, başarıyı getiriyor. Çalışınca karşılığını bir gün alacağıma inanıyorum. Hep bir adım önde gitmeyi seviyorum. O yüzden de mutlaka her gün bir şey daha öğreneyim istiyorum. O konuda da burası beni tatmin ediyor. Sadece eğitim açısından değil, çok değişik imalatlar görüyoruz burada.

Yeni bir kaynak robotu yatırımı yapıldı. O konuda ne düşünüyorsunuz?

Biz, buradaki üç kaynak mühendisi olarak o robotun eğitimini aldık. Kısa sürede ve çok güzel bir şekilde kaynak yapabiliyor. O yüzden bence şirketimiz için güzel bir adım oldu. İşe yansıması da gayet güzel olacak. Mesela aynı tür bir imalat düşünün. Küçük bir destek elemanına kaynak atılacak, 300 adet. Bu işi normal bir kaynakçıya versek günlerini alır imalatı. Ama biz robota aynı işi tanımladığımızda, belki de bir haftada yapılacak işi bir günde yapıp bitiriveriyor.

Bize kendinizle ve görevinizle ilgili bilgi verebilir misiniz? Tekfen’le yolunuz ne zaman ve nasıl kesişti?

Benim Tekfen ile yolum burada kesişti. İş hayatıma 1996 yılında başladım; 1998 yılına kadar üç farklı işyerinde çalıştım. O dönemde herhalde kendim için en uygun yeri arıyormuşum. Sonra 1998’in Mayıs ayında burada işe başladım. Bir girdim, maşallah, Allah bizi bu zamana kadar getirdi.

Hep aynı görevde miydiniz, yoksa farklı sorumluluklarınız oldu mu?

İlk girdiğimde İş Hazırlama departmanımız vardı, şimdi daha çok Teknik Ofis tabirini kullanıyoruz. Orada mühendis olarak başladım. Sonrasında farklı birimlerde de çalıştım ama genelde ofis ortamında kaldım. Sahada fazla bir çalışmam olmadı. Genelde teknik ofis, iş hazırlama, üretim planlama, kontrol görevleriyle uğraştım. Şimdi de Üretim Planlama ve Kontrol Yöneticisi olarak çalışıyorum. Görevim, yeni bir proje aldığımızda, iş emrinin verilmesinden müşteriye teslim edilinceye kadar geçen sürede üretimin planlanmasını ve işin o planlamaya uygun şekilde ilerleyip ilerlemediğinin kontrolünü içeriyor. Yani sürekli olarak işin içinde olma durumu var. Ayrıca bu süreçte müşteriye ve merkez ofise düzenli raporlama yapıyoruz.

1998 yılından bu yana muhtemelen çok farklı projeleri takip etmişsinizdir burada. Bu işleri modüler üretimle mukayese ettiğinizde ne gibi farklılıklar var? Bu farklılık sizin işinize nasıl yansıdı?

Modüler imalata geçtikten sonra elbette bütün sistem ve prosedürlerimizi uyarlamak için biraz daha farklı bir çalışma yapmamız gerekti. Öncelikle daha uzun, daha geniş ve daha yüksek tonajlı malzemelerle çalışma gereksinimi ortaya çıktı. Ayrıca nakliye zorlukları nedeniyle bu tonajları fabrikada yapamadığımız durumlarda, montaj için liman sahası ihtiyacı ortaya çıktı. Bazı montajları orada yapmak zorunda kaldık. Niye? Çünkü müşteri imalatı komple, her şeyiyle tamamlanmış şekliyle istiyor.

Söyleşimize başlarken sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Üretim Planlama ve Kontrol Mühendisi olarak 2017 yılında katıldım Tekfen’e. Dört yılı tamamlamak üzereyim. Aslında zaman çok hızlı geçiyor burada. İşe ilk girişim dün gibi geliyor bana. O yüzden kendimi bu ailenin içerisinde şanslı hissediyorum gerçekten de. Burası ikinci işyerim. İlk deneyimim kısa sürdü. Buradaki ekip ağırlıklı olarak makine mühendisidir ama ben Çukurova Üniversitesi Endüstri Mühendisliği’ni bitirdim.

Böyle ağır işlerin yapıldığı bir fabrikada bir kadın mühendis olmak nasıl bir duygu? Kolay mı, keyifli mi, zor mu?

Bu tip imalat yapan sektörler genellikle erkek ağırlıklıdır. Müşterilerimiz de öyle. O yüzden ilk başta biraz zorlandım açıkçası. Ama buradaki yöneticilerimin, beraber çalıştığım arkadaşlarımın yaklaşımından dolayı fazla sıkıntı yaşamadan kolay uyum sağladım. Ailem de her zaman çok destekledi beni. Burada çalışmaya başladığım andan itibaren onlar da benim kadar mutlu oldular. Zaten Tekfen’i öncesinde ben de biliyordum, ailem de biliyordu, Adanalı olduğumuz için. Ama bu kadar büyük işler yaptığını burada çalışmaya başladıktan sonra gördüm ve daha da mutlu oldum.

Sizi tanıyabilir miyiz öncelikle?

Ben makine mühendisiyim. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden 2001 yılında mezun oldum. Tekfen ile 2006 senesinde tanıştım. Daha önce akrabalarım, ağabeylerim vardı Tekfen’de. Onlardan biliyorduk Tekfen’i. Beni mühendisliğe özendiren de onlar olmuştur zaten. Sonra bize de nasip oldu, 2006 senesinde çalışmaya başladım burada. O gün bugündür devam ediyorum.

Çelik imalat yöneticisi olarak bir gününüz nasıl geçiyor?

Bizim her projemizde bir iş programımız vardır müşteri ile de paylaşılan. O iş programımızı biraz daha detaylandırıp imalat programımızı hazırlarız. Ay başında bir toplantı olur, o toplantıda aylık imalat programını belirleriz. Artık hedefimiz o olur bütün bir ay boyunca. Bu programı günlük olarak da takip ediyoruz. Bizim görevimiz, buna istinaden yapılacak çelik imalatlarını imalat hollerine ve ekiplere paylaştırmak, takibini yapmak ve tamamlanmasını sağlamaktır. Tabii bunu yaparken de iş güvenliğinden ve kaliteden ödün vermemek çok önemli. Kaynak Grubu, İmalat Grubu ve Ön İmalat Grupları bana bağlı olarak çalışır. Eğer iç veya dış taşeronlarımız varsa onların takibi ve hak edişlerinin yapılması da benim görevimdir.

Yeni yapılan makine yatırımları doğrudan sizinle ilgili bir konu sanırım. Bu konuda neler söylersiniz?

Burada en yoğun zamanlarımızda, örneğin Azerbaycan projelerini yaptığımız dönemde, ayda 3 bin ton civarında imalat yapardık. 2014 yılının Ocak ayında taşeronları da dahil edersek 4.062 ton imalat çıkartmıştık ki benim hatırladığım tek seferdeki en yüksek tonajımızdır. Ama şu an fabrikamızın şartları değişti. Yeni makineler alındı son sistem, son derece teknolojik. Çelik imalat konusunda artık Ferrari’ye biniyoruz! Önceki makinelerimiz 1993 senesinde fabrika kurulduğu dönemde alınmış. O günden bugüne durmadan çift vardiya çalışmışlar burada. Gerçi halen birçoğu çalışır durumdaydı ama teknoloji olarak artık çok eskimişlerdi. Onların bir kısmını şu anda hazırda tutuyoruz, aşırı bir kapasite yüklenmesi olduğu takdirde kullanmak üzere. Artık kesimler makinelerde otomatik olarak yapılıyor. Otomasyon holümüzün 3.500 ton aylık imalat kapasitesi var ki bu sektörde çok ciddi bir rakam. Eskiden 10 operatörle yapılacak iş şu an 3 operatörle yapılıyor. Yeni makinemiz 3 eksenli, 60 saniyede 72 delik birden delebiliyor, ortalama 45 saniyede bir profili kesebiliyor. İnanılmaz bir hız ve yüksek teknolojisi var. Kurduk, çalıştırdık ve çok da memnunuz şu anda. Artık bambaşka bir dünya var.

Bir de kaynak robotumuz var sanıyorum.

Kaynak robotu da verilen programa göre el değmeden tamamen otomatik çalışıyor. Verimlilik açısından aşağı yukarı 5 kaynakçının yaptığı işe eşdeğer bir çalışma hızı var. Yaptığı kaynak çapaksız ve estetik açıdan da son derece mükemmel bir kaynak. İstenilen kaynak kalınlığını pürüzsüz bir şekilde elde edebiliyoruz. Robotun üretime ciddi avantajları var.

İsmail Bey, önce sizi tanıyabilir miyiz?

1993 yılında İTÜ Elektrik Mühendisliği’nden mezun oldum, hemen akabinde Tekfen’le tanıştım. Tekfen İnşaat’ta o dönemde devam eden projeler için görüştük esasen, ama bu fabrikanın elektrik montajları bir taşerona verilmiş, sonra taşeron iptal edilmiş. Mühendislikte yeni olmama karşın, meslek lisesi elektrik bölümü çıkışlı olduğum için buraya yönlendirildim. Fabrikanın elektrik aksamını bölgeden kurduğum ekiple tamamladık. İş bittikten sonra 1994’te TAG Otoyolu projesine başlamak üzere ayrıldım; o zaman zaten bir mühendis barındıracak kadar büyük bir tesis değildi burası. Sonra 10 yıl kadar başka şirketlerde çalıştığım için uzak kaldım Tekfen’den. 2004’te ise yolumuz tekrar fabrikada birleşti. O günden beri de birlikteliğimiz devam ediyor. Burada elektrik ve mekanik bakım, periyodik arazi bakım ve bunların planlamaları ile ilgileniyorum. Görevimiz, masadaki telefondan kullandığımız CNC tezgâhına, vinçlerden el aletlerine kadar, fabrikadaki her şeyin çalışır olmasını sağlamak. Bunun için iki tane formen arkadaşım ve onlara bağlı teknisyen arkadaşlarım var. Toplam 14 kişilik bir ekibiz.

2004 yılında, 10 yıl aradan sonra döndüğünüzde nasıl bir fabrika buldunuz?

1993-94 yıllarında burası Çelik Atölye ya da Ceyhan Atölye olarak adlandırılıyordu. 2004’te geldiğimde ilave binalar, boyahaneler ve tezgâhlarla Çelik Fabrika olmuştu. Ama esas büyümeyi özellikle petrol platformu ve modüler imalatlarla 2008’den sonraki süreçte yaşadık. Bu süreçte kapalı alanımızı ve imalat kapasitemizi iki katına çıkararak özellikle petrol platformu ve modüler imalatlarda büyük bir oyuncu olduk.

Modüler üretimin sizin işinize bir yansıması oldu mu?

Bakım Grubu olarak modüler imalatların özel bir etkisi yok bize. Biz sadece yeni alınan projelerde, o projede hangi ekipmanın daha yoğun kullanılacağına bakarak, gerekli ekipmanların yedeklenmesini ya da yedek parça listesinin güncellenmesini sağlarız. Bizim için projeden daha çok kullanılacak ekipmanın ne olduğu önem taşır. Projelerin dışında tesisin genel ihtiyaçlarıyla da ilgileniriz.

Ne kadar zamandır Tekfen’desiniz? Yolunuz nasıl kesişti Tekfen’le?

Benim Tekfen’den önce çalıştığım birkaç farklı işyerim oldu. 2005 yılında Tekfen’e geçtim. TEKFEN bünyesinde GATE Kazakistan şantiyesi ile başladım. 2007-2008 yılları arasında Tekfen’in Bursaray, Pozantı ve BTC projelerinde kısa süreler görev aldım. Fabrikaya gelişim ise 2008 yılında oldu. O günden beri de Ceyhan İmalat Tesisi’nde çalışıyorum.

SEÇ özellikle şantiyelerde çok önemli. Sabit bir tesiste bu işi yapmak farklı mı? Bir gününüz nasıl geçiyor burada?

Biz tamamen sağlık ve güvenliğe odaklı bir şekilde çalışıyoruz. Bir yurt dışı projesi ile yurt içi projesinde farklılıklar olmuyor mu, mutlaka oluyor hem ekonomik şartlar hem kültürel ve sosyal farklılıklar nedeniyle. Ama temelde uyguladığımız standartlar hep aynı. Nerede olursak olalım, iş sağlığı, güvenliği ve çevreyle ilgili standartların uygulanması ve bu kültürün oluşturulması amacıyla çalışıyoruz. Bu uğurda çaba gösteriyoruz sabahtan akşama kadar. Herkes imalata, üretime yoğunlaşırken biz bu faaliyetler sırasında meydana gelebilecek olumsuzlukları önlemeye, bunlarla ilgili prosedür ve uygulamaları hayata geçirmeye çalışıyoruz. İş sağlığı ve güvenliği bir kültür aslında. Her ülkenin ayrı bir sağlık olgusu, kültürü var. Biz ise bu kültürü yerleştirip daha da ilerletmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. “Sağlık her şeyden önce gelir!” diyoruz. Çünkü sağlık konusu genellikle havada kalan, fazla önemsemediğimiz ve sürekli ötelediğimiz bir şey.

Eskiden gerçekten öyleydi, ama şu an artık daha fazla önemseniyor galiba değil mi?

Evet, geleneksel olarak bizim yaklaşımımız, “Biraz kırıklığım var ama nasıl olsa geçer” ya da “Şu iş bitsin de bir doktora gideyim” şeklindedir. Bizim yerleştirmeye çalıştığımız mantık ise reaktif yerine proaktif olmak; yani bir sağlık sorunu meydana gelmeden önlem almak ve önüne geçmek. Biz de burada bu tür önlemlere yoğunlaşıyoruz. İnsanın sağlığı aslında sadece kendisiyle ilgili bir konu değil. Bir insan hastalandığı ya da kaza geçirdiği zaman ailesi, yakınları ve çevresi de zarar görüyor aynı zamanda. Bu durum, yaptığımız işi daha da kıymetli hale getiriyor bizim için.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz sohbetimize başlarken?

1977 Kahramanmaraş doğumluyum. 2003 yılından bu yana, yaklaşık 18 yıldır Tekfen bünyesinde çalışıyorum. Bunun 14 yılı çeşitli projelerde geçti, 4 yıldan bu yana da Ceyhan Çelik Yapı İmalat Tesisi’nde İnsan Kaynakları Yöneticisi olarak çalışıyorum.

Bir işveren olarak burası hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Burası büyük bir tesis, tam kapasiteyle çalıştığında 1.200 personelin çalışabileceği imkânlara sahip. Tesisimizde şu anda yaklaşık 500 personelimiz bulunmakta. Bunların bir kısmı pandemi ve işlerin azalması nedeniyle ücretsiz izinde. Tesiste işlerine devam eden çalışanlarımızın yanı sıra bazı çalışanlarımız da görevli olarak Tekfen’in başka projelerinde istihdam ediliyor. Tesisimiz bölgede genel olarak gözde ve güven duyulan bir işyeri. Piyasanın üzerinde imkânlara sahip, bunu da bölge insanı biliyor. Bu nedenle genel olarak bizi tercih ediyor. İnsan kaynakları açısından taahhüt edilen projelere göre sirkülasyonumuz hayli fazla. Personel sayısı projelerin durumuna göre çok değişkenlik gösteriyor.

Kısaca kendinizi tanıtabilir misiniz?

Tabii, 26 yıldır bu fabrikadayım. 15 yılı Birleştirme Birimi’nde, 11 yılı da şu anda devam etmekte olduğum Ön İmalat Bölümü’nde... Ön İmalat, üretilecek ürünlere ilk şekillerinin verildiği yerdir. Dolayısıyla profile ilk dokunuşu biz yaparız fabrikada. Ön imalatta şekillendirilen parçalar, birleştirme hollerinde bir araya getirilerek birer elemana dönüştürülür. Bu elemanlar da modülleri oluşturur.

Modüler imalat sizin iş yükünüzü veya iş yapış şeklinizi nasıl etkiliyor?

Modüler imalat bizim iş yükümüzü Ön İmalat olarak artırmaz, fakat fabrika olarak iş hacmimizi artırır. Dolayısıyla çalışan sayımızı artırmakla istihdama katkı yapar. Modüler yapılar tabii ki zamanın gerektirdiği bir üretim şekli. Çünkü projelerin bu şekilde maliyeti düşerken, sahadaki iş yükü azalıyor ve kalite artıyor. Yeni yaptığımız makine yatırımları bizi bu konuda daha da güçlendirecek. Çünkü yeni makineler bizim kalitemizi de, hızımızı da artırdı. Yani hızımıza hız kattı diyebilirim. Eskiden manuel olarak yaptığımız işleri şimdi makineler çok daha hızlı ve kaliteli bir şekilde yapıyor. Tabii ki otomasyonla birlikte bazı birimlerde çalışan sayısı azalıyor, çünkü delik delmek ya da kaynak ağzı açmak gibi işler, manuel yaptığınız zaman hep eleman gerektiren işler.

İsterseniz önce biraz sizi tanıyalım kısaca.

Ben 1984 yılından bu yana çalışıyorum Tekfen’de, tam 37 yıldır. Son 4 yıldır satın almadayım. Daha önce insan kaynaklarında, lojistik hizmetlerde, mali işlerde çalıştım. 1995’ten beri de Ceyhan Çelik Fabrika’dayım. Arada 3 yıl TANAP projesine gittim, sonra tekrar döndüm geriye. Benim yaptığım iş, şirketin hedefleri doğrultusunda, önce en kaliteli, sonra da en düşük fiyatla mal, malzeme ve hizmet alımı yapmak. Tabii satın alma açısından Tekfen’de çalışmak çok büyük bir artı. Çünkü Tekfen deyince istediğin yerden, istediğin kadar mal alabilirsin. Bölgede Tekfen’e öyle bir güven var. Çünkü herkes parasını eksiksiz olarak günü gününe alacağını bilir. Tekfen’i severler bölgemizde.

Önce sizi tanıyalım.

“Güneş batar, Tekfen doğar” yıllarından beri buradayım. 34 yıldır Tekfen’de çalışıyorum. 1987 yılında, Irak-Türkiye II. Boru Hattı’nda başladım işe. Sonrasında birçok projede görev aldım. 1993 yılında Ceyhan Çelik Yapı İmalat Tesisi bünyesinde Bakım Teknikeri olarak çalışmaya başladım ve bugünlere kadar geldim. Halen fabrikada Elektrik Bakım Formeni olarak görev yapıyorum. Fabrika olarak bugüne kadar birçok büyük projeyi bitirmiş olmanın gururunu yaşıyorum. Fabrikamızda Elektrik ve Mekanik Bakım ekibi olarak arkadaşlarımızla birlikte tüm makine ve ekipmanlarımızın tamir bakımını üstleniyoruz. Tabii ki bunları yaparken önce iş güvenliği ve iş sağlığı diyoruz. Malum, bakım işleri ekip işidir ve kaliteli ekip kurmak da oldukça zordur. Ekip olarak toplam 15 kişiyiz. Burada tüm arkadaşlarımız bizim için çok önemli.

Nasıl geçiyor bir gününüz?

Tabii yoğun dönemler de oluyor, sakin dönemler de oluyor. Biz ekip olarak makinelerde, tavan vinçlerimizde bir arıza olduğu zaman anında olaya müdahale edip işimizin gecikmeden, aksamadan devam etmesini sağlamaya çalışıyoruz. Arızanın ne zaman olacağını bilemezsiniz. Bazen hiç olmaz, bazen de iki üç arıza aynı anda olur. Yeri geldi, 3 gün fabrikadan gitmediğim zamanlar oldu. Yapmak zorundayım ben bunu, çünkü ben bu ailenin bir parçasıyım.

Sizinle daha önce 2013 yılında T-Bülten için yaptığımız söyleşilerde de bir araya gelmiştik. Gördüğümüz kadarıyla o zamandan bugüne özellikle sürdürülebilirlik anlamında gerçekten önemli gelişmeler olmuş. Bize biraz anlatabilir misiniz, neler değişti?

Fabrikamız her geçen gün büyüyor, geldiğimiz günden bu yana da büyüdü. Büyüdükçe de yeşil alan ihtiyaçlarımız arttı. Yeşil alanlarımızı artırdık. Alan çok genişleyince hem su tüketimini azaltmak hem de sulama giderlerini düşürebilmek adına ağaçlar için damlama, yeşil alanlar için de fıskiyeli bir sulama sistemi kurduk. Ofislerimiz ve yemekhanemizdeki lambaları LED armatürlerle değiştirdik. Ayrıca yönetimin aldığı kararla güneş enerjisi sistemi kurulması için harekete geçtik. Bir sonraki ziyaretinizde, atölye çatısının tamamının panellerle dolu olduğunu göreceksiniz muhtemelen. Bu bizim için öncelikle elektrik giderlerimizin azalması demek; hatta artarsa elektrik fazlasını satıp gelir elde edeceğiz.

Biraz pandemiden de bahsedelim. Herhalde bu konuda en çok yorulan departmanlardan biri oldunuz. Nasıl geçirdiniz bu süreci?

Şu an çok iyiyiz. Son 4-5 aydır sıfır vaka ile ilerliyoruz. Biz en başından bu yana gerçekten yönetim olarak aldığımız kararların ve hızlıca uyguladığımız önlemlerin çok faydasını gördük. Servis sayımızı iki katına çıkararak yüzde 50 boşluk sağlamamız, yemekhanede önce her masada çapraz iki kişi, sonra tek kişi şeklinde yemek vermemiz, salgını engellemekte çok etkili oldu. Onun haricinde soyunma odalarını genişlettik, bazı yerleri ek soyunma odasına dönüştürdük. Derhal ateş ölçümüne başladık, termal kamera aldık. Çok şükür, bu önlemlerle çok hafif atlattık. Tabii arkadaşlarımız da bilinçlendi, gerek yaptığımız eğitimlerle, gerek ikaz tabelaları ve uyarılar yoluyla. Çevrede artan ve duyduğumuz vakalar da daha bilinçli hareket etmeye sevk etti bizleri.

Sizi tanıyabilir miyiz önce?

2017 yılından bu yana burada Makine Operatörü olarak çalışıyorum. Yeni alınan Gemini ve Kronos son sistem iki makine tezgâhını kullanıyorum. Bu, benim burada ikinci kez görev alışım. İlk 2001’de geldim, 4-5 yıl kadar çalıştım, sonra BTC projesine geçtim. Tekrar 2017 yılında döndüm, halen devam ediyorum. Biz Tekfen ailesinin bir mensubuyuz. Ayrılsak da başka bir yere gitmiyoruz, yine Tekfen’de devam ediyoruz.

Bu yeni makinelerden biraz bahseder misiniz? Eskiden neydi, şimdi ne oldu?

Gemini’de özellikle havşa açma, diş açma, plazma kesim, markalama ve delme işlemlerini yapıyoruz. Sac olarak tezgâha koyduğumuz malzememizi bu makinede poz haline dönüştürüyoruz. 80 mm kalınlığa kadar kesim yapabiliyoruz rahatlıkla, bir sıkıntı olmadan. Kesim programlarını şefimiz ve formenimiz ayarlıyor, biz de o program dahilinde sacları poza dönüştürüyoruz. Makinemiz, son sistem. Bize gerçekten büyük hız kazandırdı. Önceden bir günde kestiğimiz bir sacı şimdi yarım günde kesiyoruz. Tek makinede markalıyoruz, kesiyoruz, deliyoruz, tüm işlemleri hızlı ve kaliteli bir şekilde yapıyoruz. Bir de aynı makinenin bir değişik versiyonu olan Kronos var. İki makineyi tek bir makine gibi kullanabildiğimiz gibi, ayrı ayrı da kullanabiliyoruz. Bu avantaj bizim hızımızı daha da yükseltiyor. Bize hem zamandan hem işgücünden kazandırıyor. Yeni makinelerimizle çok mutluyuz.

Sizi tanıyabilir miyiz? Ne zamandır Tekfen’desiniz?

1989 Adana doğumluyum. Gaziantep Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 2014 yılında mezun oldum ve okulu bitirir bitirmez çalışmaya başladım. 2018 yılından beri de Tekfen’ de Teklif Mühendisi olarak çalışıyorum. Daha önce çalıştığım yerlerde saha depolama tankı ve basınçlı kaplar üzerineydi işimiz. Ben de kalite kontrol kısmında görev aldım. Dolayısıyla vaktimin çoğu atölyede geçiyordu. Şu anda ise ofiste teklif hazırlıklarıyla ilgileniyorum. Yani işin daha çok hesap kitap kısmındayım ve çalışma hayatımın en keyif aldığım dönemindeyim diyebilirim.

Bu bölgeye zaten yabancı değilsiniz. Burada bir kadın mühendis olarak çalışmak nasıl bir duygu?

Bu bölgede, daha doğrusu Türkiye’ de kadın mühendis olmak hiç kolay değil bence. Bir kadın olarak ilk tercih olmuyorsunuz, hep bir eksiyle başlıyorsunuz iş hayatına. Çünkü evlenip çocuk yapacağınızı, bir süre sonra işi bırakacağınızı ya da kafa olarak böyle bir işe uygun olmadığınızı düşünüyorlar genellikle. Ama Tekfen’de öyle bir yaklaşımla hiç karşılaşmadım. Burada bir kadın olarak çalışmaktan çok memnunum.

Öncelikle görevinizi öğrenebilir miyim? Sizin Tekfen’le yolunuz ne zaman ve nasıl kesişti? Bu ilk işiniz mi?

İş Hazırlama Mühendisi olarak çalışıyorum. Makine mühendisiyim. Daha önce başka projelerde, başka firmalarda çalışmıştım. Tekfen’de 4,5 yıldır çalışıyorum. Yeni alınan projeler öncelikle bize geliyor. 3D modelleri, bütün teknik resimler, öncelikle bize iletiliyor. Biz da bunlara bakarak projeleri inceliyoruz, bir malzeme listesi çıkartıp siparişlerini veriyoruz. Profil veya plakaların kesim planlarını oluşturuyoruz, daha sonra kullandığımız programlar aracılığıyla içerideki robotlara veya kesim makinelerine o kesim planlarını aktarıyoruz. Daha sonra revizyonlar gelirse onlara müdahale ediyoruz. Yeniden imalat yapmamız gerekirse onları yapıyoruz.

Biz bugün burada epeyce modüler imalattan konuştuk. Bu işin geleceğinin ne kadar parlak olduğundan bahsettik. Bu tür imalatlar sizin iş sürecinize nasıl yansıyor?

Modüler imalatın birçok avantajı var. Bizim için paket halinde kompakt olması, üretimin daha hızlı olmasını sağlıyor. Modüller halinde, benzer şekilde ilerleyen ve birbirinden çok farklı olmayan imalatlar olduğu için, işi daha kolay kavramamız açısından da avantaj yaratıyor. Onun dışında bizim için çok farklı bir imalat şekli değil. Sonuçta çelik imalatının belli bir düzeni, belli bir sırası var. Biz sürekli o düzende benzer işler yapıyoruz. Yani bir bakıma yaptığımız iş değişmiyor, yaptığımız proje değişiyor. Projeye göre tekrardan kendimizi ayarlıyoruz, programımızı düzenliyoruz.