Tekfen
Mühendislik
metro projeleri ile geleceği modelliyor
Metropollerde aşırı nüfusun yol açtığı yoğun yapılaşma ve artan motorlu taşıt sayısı, ulaşımı en büyük sorunlardan biri haline getiriyor. Kentlerin nüfus ve alan olarak büyümesiyle kent içi ulaşım talebi hızla artıyor. Diğer yandan otomobile dayalı ulaşım yapısı yüksek altyapı yatırım gideri, trafik sıkışıklığı, aşırı yakıt tüketimi, gürültü ve hava kirliliği, kentsel yayılma, sosyal ayrışma ve kentsel alanların verimsiz kullanımı gibi birçok soruna yol açıyor.
Tüm dünya kentlerinde, bu sorunların azaltılması için toplu ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi hedefleniyor. Raylı sistemler, taşıdığı yolcu kapasitesinin fazlalığı ve trafik sorununa çözüm olması nedeniyle toplu ulaşım sistemleri arasında başı çekiyor. Yer üstündeki yoğun yapılaşma ve kamulaştırma ile ilgili sorunlar, raylı sistemlerin ağırlıklı olarak yerin altına alınmasına neden oluyor. Tarihteki ilk metro sistemi, 1863 yılında faaliyete geçen “Londra Metropoliten Hattı”. Hattın adındaki “Metropoliten” sözcüğü, günümüzde kullanılan metro kelimesinin de kaynağını oluşturuyor.
Metro yapıları, herhangi bir dış etkiye maruz kalmadan, kendine özel hatlarda işletilen, gelişmiş sinyalizasyon sistemine sahip kapalı ve komplike sistemler. Yüksek hız ve yolcu taşıma kapasitesine sahip olan metrolar, konforlu ve güvenli ulaşım sunmasının yanında işletme, enerji verimliliği ve sürüş güvenliği bakımından da birçok avantaja sahip. Bu nedenle günden güne gelişen küresel raylı sistemler pazarının yıllık 200 milyar Euro büyüklüğe ulaştığı tahmin ediliyor.
Metro projeleri, Tekfen Mühendislik’in önemli uzmanlık alanlarından biri
Tekfen Mühendislik, yurt içinde ve dışındaki birçok metro projesinin teklif, proje ve yapım aşamalarında yer alıyor. Bu konuda optimum mühendislik çözümleri üreten bir ekibe sahip olan Tekfen Mühendislik, disiplinlerarası çalışma anlayışıyla ulusal ve uluslararası standartlar doğrultusunda, ilgili yönetmelik ve teknik şartnamelerle uyumlu bir şekilde ve kamu kurum ve kuruluşları ile koordineli olarak çalışıyor. Şirket, sürdürülebilir tasarımlarla karbon ayak izini azaltmayı, inşaat maliyetlerini optimize ederek kamu yararını gözetmeyi ve kapalı ve karışık tünellerden oluşan bir sistem yerine kullanıcılara ferah ve konforlu bir mekân deneyimi yaşatmayı ilke olarak benimsiyor.
Tekfen Mühendislik’in metro tasarım çalışmaları kapsamında sunduğu hizmetler:
- Güzergâh ve demiryolu tasarımı
- Harita alımı ve jeolojik etütlerin yapılması
- NATM-TBM tünel tasarımı
- Mimari ve ince işler tasarımı
- Geoteknik ve kazı-iksa sistem mühendisliği
- Yapısal betonarme ve çelik sistemi tasarımı
- Elektrik ve elektronik sistem tasarımı
- Mekanik mühendislik tasarımı
- Köprüler, alt geçitler, tüneller, menfezler ve sanat yapıları tasarımı
- Yangından korunma ve mücadele sistemi tasarımı
- Hat elektrifikasyonu, katener sistem tasarımı
- Akustik ve titreşim tasarımı
- Acil çıkış ve havalandırma simülasyonu
- Altyapı ve deplasman çalışmaları, drenaj sistemi tasarımı
- Peyzaj ve çevre düzenleme projelerinin hazırlanması
- Arayüz yönetimi
- OCS ve cer gücü tasarımı
- Konfor ve güvenlik analizleri, aydınlatma analizleri
- Metraj ve maliyet analizleri
- Teklif dosyaları ve yaklaşık maliyet raporunun hazırlanması
Autodesk BIM360 ile ortak veri ortamı çözümleri
Raylı sistem projelerinde yetkin ve büyük bir ekibe sahip olan Tekfen Mühendislik, tüm projelerini BIM (Building Information Modeling - Yapı Bilgi Modellemesi) ortamında hazırlıyor. Projenin ilk aşamasından itibaren tüm çalışmalar model üzerinden ilerletiliyor. Bu sayede, yapım aşamasına kadar tasarımda gerçekleşen her değişiklik dinamik olarak modellere aktarılıyor ve gerek iş programına gerekse maliyete etkisi anlık olarak takip edilebiliyor.
Gerek pandemi döneminin uzaktan çalışma zorunluluğu, gerekse farklı şehir ve ülkelerdeki çözüm ortaklarıyla koordinasyon ve iş birliğinin kesintisiz bir şekilde sürdürülebilmesi için BIM yönetim sürecinde Autodesk’in BIM360 platformundan yararlanılıyor. Bu platform çoklu kullanıcıların aynı model üzerinde aynı anda çalışabilmesini, model üzerinden yorum verilebilmesini ve internet olan her yerin çalışma ve koordinasyon merkezi olarak kullanılabilmesini sağlıyor.
Belirli olgunluğa ulaşan ve kalite kontrolü tamamlanan modeller 3 boyutlu koordinasyon sürecine hazır hale getiriliyor. Bu modeller Autodesk Navisworks Manage yazılımı ile tek ortamda toplanıyor ve proje gerekliliklerine göre oluşturulmuş çakışma kurallarına uygun şekilde teste tabi tutuluyor. Tespit edilen çakışmaların giderilmesiyle, inşaat projelerinde en büyük gider kalemlerinden biri olan kırım ve tekrar yapım işlerinin önüne geçilmesi ve tüm sorunların sahada değil, model üzerinde çözümlenmesi hedefleniyor.
Özellikle raylı sistem projeleri gibi disiplinlerarası projelerde farklı disiplinlerin koordinasyonunu sağlamak ve verilerin güncelliğini tüm ekiplerin takip etmesini mümkün hale getirmek kritik öneme sahip olduğundan, veriler online olarak bir bulut sisteminde tutularak dünyanın her yerinden erişilebilir olması sağlanıyor. Ayrıca bir projenin yaşam döngüsü boyunca uğradığı tüm revizyonların kaydı tutuluyor. Böylece projede yapılan tüm değişiklikleri raporlamak ve işveren, müşavir ve idarelerden gelen revizyon taleplerini takip etmek mümkün olabiliyor.
Problemler henüz tasarım aşamasındayken çözülüyor
İstasyon tasarımları, normal ve acil durumlarda yolcu hareketinin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde esnek, bağlamla uyumlu, soyut ve somut çevreye duyarlı, erişilebilir ve ulaşılabilir olacak şekilde yapılıyor. Mimari tasarımda kentsel tasarım kriterleri, yasal düzenlemeler, kentin altyapısı, tarihi ve doğal dokusu gibi birçok kriter gözetiliyor.
İstasyonlara ait yapısal, geoteknik, mimari, elektrik ve mekanik disiplinlere ait tüm alt sistemler modellenerek, projenin sahada uygulanmasına başlanmadan, karşılaşılabilecek tüm problemler henüz tasarım aşamasındayken öngörülüp çözüme kavuşturuluyor. Tasarım aşamasında yapılan bu çalışmalar sayesinde, yapımda zamandan tasarruf, doğru malzeme seçimi, sahadaki ilerleyişin takibi gibi birçok konuda önemli avantajlar sağlanıyor. Projede kullanılacak tüm ekipmanlar gerçek boyut ve özelliklerde 3D modellendikten sonra, bu ekipmanların birbirleriyle olan etkileşimi kontrol ediliyor. Ayrıca tüm elemanlara ait parametre değerleri girilerek etiketleme, metraj ve revizyonların takibi gibi kolaylıklar sağlanıyor.
Devam eden projeler
Yurt içinde ve dışında raylı sistem projeleri için teklifler hazırlayan Tekfen Mühendislik’in halihazırda portföyünde İstanbul’da devam etmekte olan iki adet yapım ve İzmir’de bir adet kesin proje işi bulunuyor.
Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli (ÇSS) Metro Hattı: 10,9 km
Yenidoğan-Cumhuriyet-Emek (YCE) Metro Hattı: 6,9 km
İşveren: Anadolu Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü
Yüklenici: Doğuş İnşaat
Tasarımcı: Tekfen Mühendislik
Sözleşmesi 1 Ekim 2019’da imzalanan projenin yer teslimi 15 Ekim 2019’da yapıldı. Üsküdar-Çekmeköy Metro Hattı’nın uzatması olan hatta toplam 13 istasyon bulunuyor. Projedeki tüm imalatların 2024 yılında tamamlanması öngörülüyor.
Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt (MBE) Metro Hattı: 18,6 km
İşveren: Avrupa Yakası Raylı Sistem Müdürlüğü
Yüklenici: İÇTAŞ
Tasarımcı: Tekfen Mühendislik
Sözleşmesi 1 Aralık 2021’de imzalanan projeye ait tüm imalatların 2025 yılında tamamlanması planlanıyor. Kabataş-Mahmutbey Metro Hattı’nın uzatması olan hatta toplam 10 adet istasyon yer alıyor.
İzmir Otogar-Kemalpaşa Hafif Raylı Sistem Hattı: 26,9 km
İşveren: İzmir Büyükşehir Belediyesi
Tasarımcı: Tekfen Mühendislik
Sözleşmesi 29 Kasım 2021’de imzalanan projeye ait tasarım çalışmalarının 2024 yılında tamamlanması hedefleniyor. Halkapınar-Otogar Metro Hattı’nın uzatması olan hatta toplam 13 adet istasyon bulunuyor.